Projekt gimnazjalny

Parę słów o ....

Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r.1 na gimnazja nałożono obowiązek zorganizowania pracy metodą zespołowego projektu edukacyjnego, z którego zwolnienie będzie możliwe tylko w uzasadnionych sytuacjach zdrowotnych lub losowych. Rozporządzenie dotyczy uczniów klas, w których obowiązuje nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego. Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem projekt edukacyjny jest zespołowym, planowym działaniem uczniów, mającym na celu rozwiązanie konkretnego problemu. Tak więc, aby spełnić warunki nałożone przez rozporządzenie, projekt gimnazjalny musi zostać zrealizowany przez zespół uczniów, musi być przeprowadzony na podstawie przygotowanego wcześniej planu i mieć na celu rozwiązanie określonego problemu.
Grupowa praca nad projektem i wymóg publicznej prezentacji jego efektów dają uczniom szansę rozwinięcia umiejętności pracy zadaniowej, w tym planowania, współpracy, a także komunikacji, prezentacji i samooceny. Tym, co wyróżnia tak zdefiniowane działanie na tle projektów, które często prowadzone są w polskich szkołach, jest jego cel. Nie jest nim samo działanie uczniowskie, lecz „rozwiązanie konkretnego problemu”. Najlepiej, jeśli postawiony przed uczniami problem będzie budzić ich zainteresowanie, a zgłębienie go stanie się wyzwaniem. Rozwiązując problem, uczniowie samodzielnie zdobędą nową wiedzę i umiejętności; będą szukać informacji, analizować je i opracowywać, podejmować adekwatne działania, a na koniec – publicznie przedstawiać efekty swojej pracy.
Minister pozostawił szkołom znaczną swobodę w organizacji projektów, zarazem nakładając na dyrektora i nauczycieli konieczność wypracowania najbardziej odpowiednich dla ich szkoły rozwiązań organizacyjnych. Dyrektor w porozumieniu z radą pedagogiczną ma zdecydować, jak zrealizować obowiązek projektów uczniowskich w jego szkole. Uczyni to zapewne zgodnie z realizowanym przez siebie stylem zarządzania i istniejącą w danej placówce tradycją organizacyjną.
Uczenie metodą projektu ma na świecie ugruntowaną pozycję. Jest popularne w wielu krajach europejskich, w tym w szkołach skandynawskich, osiągających bardzo dobre rezultaty edukacyjne. W gimnazjach prowadzonych w ramach systemu matury międzynarodowej (ang. International Baccalaureate) cały program nauczania jest realizowany metodą projektów edukacyjnych. Często uważa się, że w przypadku uczniów w wieku gimnazjalnym projekty są szczególnie odpowiednią metodą nauczania.
W literaturze amerykańskiej uczenie metodą projektu w dużym zakresie pokrywa się z organizacją uczenia się przez rozwiązywanie problemu (ang. Project Based Learning i Problem Based Learning). W obu przypadkach projekt rozpoczyna wiodące pytanie lub zagadnienie skierowane do uczniów, które wymaga od nich zgłębienia kluczowych dla danej dziedziny pojęć i zagadnień oraz zaobserwowania ich w otaczającym świecie. Sprawia to, że młodzi ludzie uczą się, jak się uczyć, jak współpracować z innymi i jak zastosować zdobywane w szkole wiadomości i umiejętności do rozwiązania problemów, z którymi stykają się (lub mogą się w przyszłości zetknąć) w życiu osobistym, zawodowym lub aktywności obywatelskiej. Podkreśla się, że problemy te mają zaciekawić uczniów i zaangażować ich w działalność poznawczą. Podejście to jest bliskie definicji gimnazjalnego projektu edukacyjnego, zawartej w rozporządzeniu wprowadzającym go do polskich szkół. Nauczanie przez rozwiązywanie problemu jest w polskiej oświacie rzadko stosowane. Dotychczas prowadzone w szkołach projekty były zazwyczaj skoncentrowane na realizacji konkretnego zadania. Proponując uczniom projekty, nauczyciele korzystają zarówno z własnych pomysłów, jak i pomocy różnych instytucji zewnętrznych. Partnerami szkoły w prowadzeniu takich działań są instytucje kultury, biblioteki, muzea, szkoły wyższe, lokalne stowarzyszenia i ogólnopolskie organizacje pozarządowe.
Dla wielu uczniów doświadczenie związane z realizacją projektu gimnazjalnego będzie jednym z najważniejszych wspomnień wyniesionych ze szkoły. Wykonanie razem z rówieśnikami poważnego, samodzielnego zadania, jego publiczna prezentacja i na koniec docenienie przez dorosłych oraz rówieśników to dokonanie, które pomaga ukształtować pozytywny obraz samego siebie. Doświadczenie, z którego wynika poczucie, że „mogę” i „potrafię”, stanowią bardzo pożądany efekt wychowawczy.
Jacek Strzemieczny "Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne"

Tematy projektów na rok szkolny 2016/2017

Drodzy uczniowie,
w tym roku szkolnym proponuję Wam następujące geograficzne tematy projektów gimnazjalnych:

Moja podróż po........

wybór atrakcyjnego turystycznie obszaru (może dotyczyć regionu w Polsce, w Europie lub na innym kontynencie)
zgromadzenie dowodów na atrakcyjność turystyczną danego obszaru (uwzględnienie walorów przyrodniczych i kulturowych)
opisanie trasy turystycznej po wybranym regionie z wykorzystaniem informacji z różnych źródeł lub/i materiałów własnych (np.fotografie), z uwzględnieniem mapy, ciekawostek, zdjęć

2. Niebezpieczne zjawiska pogodowe

wyjaśnienie, czy prawdziwe jest stwierdzenie „nie ma dziś pogody” oraz jak należy rozumieć pojęcie „ładna/brzydka pogoda”
wyjaśnienie, czy pogoda może stanowić zagrożenie dla człowieka, zwierząt roślin, budynków i.t.p.
wybór 3 ekstremalnych zjawisk pogodowych (np. burze, upały,
mrozy, tornada, powodzie), ich geneza oraz wskazanie obszarów na Ziemi, w których te zjawiska występują (np. na mapie)
stworzenie, przeprowadzenie i opracowanie wyników ankiety „Jakich stanów i zjawisk pogodowych boisz się najbardziej?”
stworzenie kodeksu bezpiecznego zachowania się w czasie występowania niebezpiecznych zjawisk pogodowych

3. Po co nam mapa?

czym jest mapa ?
elementy mapy
jak obliczyć rzeczywistą drogę w oparciu o skalę mapy
różnica między mapą, planem i szkicem
w jaki sposób przedstawia się treści na mapach
posługiwanie się mapą w terenie
jak odszukać wybrane obiekty w terenie posługując się mapą- znaki na mapie
wykazać się znajomością określania kierunków świata w celu orientacji mapy w terenie

4. Mapa pomników w naszej miejscowości.

zaznaczenie na mapie pomników przyrody i pamieci historycznej
stworzenie mapy występowania pomników
opis pomników w formie folderu

5. Jak uczniowie Europy ubierają się do szkoły.

wybór kilku państw max 5
opis stroju uczniowskiego z dokumentacją zdjęciową
podjęcie próby znalezienia odpowiedzi na pytanie czy strój uczniów ma elementy stroju regionalnego lub etnicznego?"

6. Piastów jest piękny- przygotowanie albumu lub prezentacji o mieście.

zebranie materiałów dotyczących historii miasta
uwzglednienie danych statystycznych dotyczących miasta
uzasadnienie stwierdzenie "Piastów jest piekny" i poparcie dokumentacją zdjęciową, wierszem i swoimi opisami najurokliwszych miejsc naszego miasta